Chính phủ nhiệm kỳ 2021-2026: Chủ động, linh hoạt, đổi mới, dám nghĩ, dám làm

Vượt qua những thách thức chưa từng có

Theo báo cáo tổng kết công tác nhiệm kỳ 2021 - 2026 của Chính phủ, ngay từ đầu nhiệm kỳ, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã quán triệt phương châm xuyên suốt là “Đoàn kết - Dân chủ - Kỷ cương - Sáng tạo - Phát triển”, kế thừa kinh nghiệm quản lý, điều hành từ các nhiệm kỳ trước, không ngừng đổi mới, cải cách mạnh mẽ, kiên quyết, kiên định mục tiêu, nhiệm vụ đề ra; nêu cao tinh thần đoàn kết, thống nhất “trên dưới đồng lòng”, “dọc ngang thông suốt”, khẩn trương ban hành và tổ chức triển khai đồng bộ, hiệu quả chương trình hành động thực hiện các nghị quyết của Đảng, của Quốc hội.

Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ xác định công tác xây dựng và hoàn thiện thể chế, pháp luật là khâu đột phá, nhiệm vụ trọng tâm, ưu tiên hàng đầu; tập trung chỉ đạo thể chế hóa các chủ trương, đường lối của Đảng, cụ thể hóa các nghị quyết của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội và đề xuất những định hướng chính sách lớn, then chốt trong cải cách pháp luật, cải cách tư pháp, xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCN, hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng XHCN, đưa pháp luật đi vào cuộc sống, góp phần thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội.

Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính.

Trong nhiệm kỳ, dưới sự điều hành của Thủ tướng Phạm Minh Chính, Chính phủ đã tổ chức 43 phiên họp chuyên đề xây dựng pháp luật, Thường trực Chính phủ thường xuyên họp, cho ý kiến các dự án luật, pháp lệnh, dự thảo nghị quyết, nhất là những vấn đề lớn, phức tạp, còn ý kiến khác nhau; trình Quốc hội ban hành “Nghị quyết về một số cơ chế, chính sách đặc biệt tạo đột phá trong xây dựng và tổ chức thi hành pháp luật”; thông qua 121 luật, nghị quyết; ban hành 791 nghị định, tăng 4,7% so với nhiệm kỳ 2016 - 2021.

Quán triệt chủ trương của Đảng về đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XIII, các Nghị quyết số 18- NQ/TW, 19-NQ/TW của Hội nghị Trung ương 6 khóa XII, kết luận của Bộ Chính trị, Nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ cũng đã tập trung chỉ đạo quyết liệt.

Theo đó, Chính phủ đã trình cấp có thẩm quyền đề án cơ cấu tổ chức Chính phủ khóa XV tinh gọn còn 14 Bộ, 3 cơ quan ngang Bộ, 5 cơ quan thuộc Chính phủ; các đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã (theo 34 đơn vị cấp tỉnh mới); ban hành 30 nghị định về phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền giữa Trung ương và địa phương, giữa chính quyền địa phương cấp tỉnh, cấp xã, bảo đảm hoạt động của chính quyền địa phương 2 cấp thông suốt, hiệu quả.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì cuộc họp với các thành viên Chính phủ.

Đối với công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế, pháp luật, Chính phủ đã thể chế hóa kịp thời chủ trương của Đảng và nghị quyết của Quốc hội, đặc biệt là để phục vụ việc triển khai thực hiện cuộc cách mạng về sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp và thể chế hóa kịp thời các Nghị quyết quan trọng của Bộ Chính trị (Nghị quyết 57, 59, 66, 68, 70, 71, 72); xây dựng các dự án luật bảo đảm tiến độ, chất lượng trên tinh thần đổi mới tư duy xây dựng pháp luật và đổi mới phương pháp, quy trình xây dựng pháp luật mới; tập trung tháo gỡ các điểm nghẽn về thể chế theo nguyên tắc “vướng ở đâu, tháo ở đó, mắc ở cấp nào, cấp đó phải gỡ” để khơi thông mọi nguồn lực cho phát triển kinh tế - xã hội.

Đặc biệt, trong nhiệm kỳ qua, Quốc hội đã một số lần giao quyền cho Chính phủ được chủ động thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn vốn thuộc thẩm quyền của Quốc hội để Chính phủ có thể chủ động, linh hoạt, kịp thời ứng phó với những thay đổi, biến động của tình hình trong nước và thế giới, tháo gỡ các điểm nghẽn về cơ chế.

Đây là việc chưa từng có tiền lệ song với tinh thần trách nhiệm cao, ý thức chủ động, sáng tạo, Chính phủ đã nỗ lực cố gắng triển khai thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ được giao, từng bước đưa đất nước vượt qua các giai đoạn khó khăn, đạt được những thành tựu quan trong trong nhiệm kỳ này, cả trong phát triển kinh tế - xã hội, hội nhập quốc tế và giữ vững ổn định về an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội.

Qua đó, Chính phủ đã triển khai thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ được giao theo quy định của Hiến pháp, Luật Tổ chức Chính phủ và đạt được những thành tích đáng tự hào trong tất cả các lĩnh vực công tác như: Việc đề xuất, xây dựng chính sách, pháp luật; tổ chức thi hành Hiến pháp, luật, pháp lệnh, nghị quyết của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội; thống nhất quản lý nền hành chính quốc gia; thống nhất quản lý về kinh tế - xã hội, giáo dục, y tế, khoa học, công nghệ, môi trường, thông tin, truyền thông, đối ngoại và hội nhập quốc tế, quốc phòng, an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội...

Nói đi đôi với làm, kết quả là thước đo cao nhất

Để tiếp tục nâng cao hiệu quả hoạt động trong nhiệm kỳ tới, Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội và các cơ quan tham gia thẩm tra đề nghị Chính phủ chủ động nghiên cứu, cập nhật kịp thời những vấn đề mới phát sinh trong thực tiễn, bảo đảm quy định của luật phải mang tính ổn định, đơn giản, dễ thực hiện.

Thủ tướng Phạm Minh Chính tới công trường, kiểm tra tiến độ thi công đường dây 500 kV Lào Cai - Vĩnh Yên, tháng 8/2025.

Cùng với đó, Chính phủ cũng cần kiên định mục tiêu giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, phát triển bền vững, kiểm soát lạm phát nhằm ổn định và nâng cao đời sống Nhân dân; có giải pháp đột phá đẩy mạnh các động lực tăng trưởng truyền thống (đầu tư, xuất khẩu, tiêu dùng…) và thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới (khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn…). Chính phủ cần tiếp tục rà soát, hoàn thiện hệ thống pháp luật, kịp thời xử lý các mâu thuẫn, chồng chéo, tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc về thể chế, pháp luật; đảm bảo hệ thống pháp luật thông thoáng, hạ tầng thông suốt, quản trị thông minh; góp phần cùng cả nước bước vào kỷ nguyên mới.

Đặc biệt, việc sắp xếp tổ chức bộ máy chính quyền 2 cấp mang ý nghĩa lịch sử, mở ra bước ngoặt trong giai đoạn phát triển mới, liên quan đến trách nhiệm Chính phủ rất nặng nề. Do đó, Chính phủ cần tăng cường ứng dụng thông tin, chuyển đổi số; tăng cường đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng số cho đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức và thực hiện một cách mạnh mẽ; bố trí cán bộ đạt chuẩn, chuyên nghiệp, đáp ứng yêu cầu phục vụ Nhân dân.

Thủ tướng Phạm Minh Chính lội bùn vào hiện trường vụ sạt lở tại thôn Làng Nủ, tỉnh Lào Cai sau cơn bão Yagi, tháng 9/2024.

Có thể thấy, không chỉ qua báo cáo mà trên thực tế, trong bối cảnh toàn cầu suy thoái tác động lớn đến kinh tế - xã hội của Việt Nam, những năm qua, đặc biệt là năm 2025, nhờ sự chỉ đạo điều hành quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng Phạm Minh Chính thông qua điểm nhấn là phản ứng chính sách kịp thời đã giúp kinh tế nước ta vẫn đạt được những kết quả khá toàn diện, tích cực trên nhiều lĩnh vực; điểm nhấn là chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế.

Người đứng đầu Chính phủ và các thành viên rất táo bạo khi đã đặt mục tiêu tăng trưởng kinh tế cao khi toàn cầu còn bất ổn, căng thẳng địa chính trị ở nhiều nơi, xu hướng tập hợp lực lượng, cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn ngày càng gia tăng; kinh tế tăng trưởng chậm lại; đặc biệt là chính sách thuế quan của Hoa Kỳ.

Đến thời điểm này, dù nhiều tổ chức quốc tế dự báo kinh tế nước ta sẽ tăng trưởng thấp hơn mục tiêu song Thủ tướng Phạm Minh Chính vẫn nêu rõ, mục tiêu tổng quát thời gian tới vẫn là ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát theo mục tiêu đề ra, thúc đẩy tăng trưởng từ 8,3 - 8,5% trong năm 2025, bảo đảm các cân đối lớn (trong đó phấn đấu thu ngân sách Nhà nước năm nay tăng ít nhất 25% so với dự toán và tăng cường tiết kiệm chi; bảo đảm đủ lương thực, thực phẩm và tăng cường xuất khẩu.

Đồng thời bảo đảm năng lượng với giá phù hợp; kiểm soát tốt nợ công, nợ Chính phủ, bội chi ngân sách); ổn định để phát triển, phát triển để ổn định, phát triển nhanh nhưng phải bền vững, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của Nhân dân ngày càng hạnh phúc và ấm no.

Mục tiêu tăng trưởng từ 8,3 - 8,5% trong năm 2025 được đánh giá là rất khó và có nhiều thách thức lớn nhưng người đứng đầu Chính phủ nhấn mạnh, chúng ta không thể không làm và mục tiêu này cũng không phải bất khả thi. Nếu chúng ta không thực hiện được mục tiêu này trong năm nay thì sẽ ảnh hưởng tới mục tiêu tăng trưởng những năm tới và 2 mục tiêu 100 năm đã đề ra.

Nói đi đôi với làm, để vừa thúc đẩy tăng trưởng vừa giữ ổn định vĩ mô, thời gian qua Chính phủ đã và đang triển khai chiến lược điều hành xoay quanh 3 trụ cột phối hợp chính sách tiền tệ - tài khóa, định hướng vốn và cải cách thể chế.

Hàng loạt cuộc họp với các bộ, ngành, tổ tư vấn, địa phương, doanh nghiệp lớn có và doanh nghiệp nhỏ cũng có cốt để tìm ra phương án hữu hiệu nhất cho bài toán tăng trưởng kinh tế đất nước. Cá nhân Thủ tướng Phạm Minh Chính và các thành viên Chính phủ cũng thường xuyên có mặt tại các dự án trọng điểm quốc gia để tìm hiểu điểm nghẽn rồi chỉ đạo hướng tháo gỡ.

Với quyết tâm chính trị mạnh mẽ và sự vào cuộc đồng bộ của Chính phủ và các cơ quan, Việt Nam đang đứng trước cơ hội hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng 8,3 - 8,5% năm 2025. “Chạy nhanh” thì phải song hành với “chạy chắc”, chỉ khi Nhà nước kiên định ổn định vĩ mô, đồng hành cùng doanh nghiệp và minh bạch thể chế, bài toán tăng trưởng cao mà ổn định mới có lời giải bền vững. Cuộc chạy đua này không chỉ là về các con số, mà còn là về việc xây dựng một nền kinh tế có sức chống chịu, linh hoạt và đủ khả năng để vươn mình mạnh mẽ hơn trong tương lai.