Cân nhắc đề xuất bổ sung trường hợp tạm đình chỉ đại biểu Quốc hội

Tiếp tục chương trình kỳ họp bất thường lần thứ 9, Quốc hội thảo luận tại tổ về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Quốc hội và dự án Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật (sửa đổi).

Quan tâm tới nội dung sửa đổi, bổ sung Điều 39 quy định tại khoản 5 Điều 12 dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Quốc hội về tạm đình chỉ việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của đại biểu Quốc hội, đại biểu Nguyễn Đại Thắng (đoàn Hưng Yên) đề nghị cần cân nhắc quy định "có cơ sở xác định phải xử lý kỷ luật từ cảnh cáo trở lên đối với đại biểu Quốc hội là cán bộ, công chức, viên chức hoặc xử lý bằng pháp luật hình sự mà cơ quan thanh tra, kiểm tra, kiểm toán, điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án đã có văn bản đề nghị tạm đình chỉ việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của đại biểu Quốc hội đối với đại biểu Quốc hội đó".

Theo đại biểu Nguyễn Đại Thắng, nếu có cơ sở để xử lý bằng pháp luật hình sự thì phải tuân theo Luật Tố tụng hình sự về thẩm quyền; việc tạm đình chỉ nhiệm vụ quyền hạn của đại biểu Quốc hội thuộc điểm a khoản này "a) đại biểu Quốc hội bị khởi tố bị can".

Nếu trường hợp đại biểu Quốc hội là cán bộ, công chức, viên chức có cơ sở xác định phải xử lý kỷ luật từ cảnh cáo trở lên đối với đại biểu Quốc hội thì Uỷ ban Thường vụ Quốc hội tạm đình chỉ việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn là chưa đảm bảo tính khả thi.

Do đó, đại biểu Nguyễn Đại Thắng cho rằng quy định này cần đảm bảo đồng bộ, thống nhất với các quy định pháp luật có liên quan, trong đó có Luật Cán bộ, công chức.

Đại biểu Nguyễn Đại Thắng (đoàn Hưng Yên).

Hơn nữa nội dung, tính chất để xử lý cảnh cáo đối với cán bộ rất đa dạng, có những nội dung như vi phạm về chính sách dân số... Vì vậy, đại biểu Nguyễn Đại Thắng đề nghị cần cân nhắc căn cứ này khi bổ sung làm căn cứ để tạm đình chỉ nhiệm vụ, quyền hạn của đại biểu Quốc hội.

Cũng quan tâm tới nội dung này, đại biểu Nguyễn Mạnh Cường (đoàn Quảng Bình) chỉ rõ, luật hiện hành chỉ quy định tạm đình chỉ khi khởi tố bị can nhưng dự thảo luật bổ sung quy định có cơ sở xác định xử lý kỷ luật từ cảnh cáo trở lên đối với đại biểu Quốc hội là cán bộ, công chức. Trong khi đó, đại biểu Quốc hội là do người dân bầu nên việc đình chỉ, tạm đình chỉ nhiệm vụ, quyền hạn của đại biểu Quốc hội phải hết sức thận trọng, chặt chẽ.

Sáng 12/2, Quốc hội đã nghe Tổng Thư ký, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Lê Quang Tùng trình bày tờ trình về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Quốc hội.

Tại Điều 39, dự án luật nêu 2 trường hợp Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định tạm đình chỉ việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của đại biểu Quốc hội.

Theo đó, đại biểu Quốc hội bị khởi tố bị can; người đang trong quá trình xem xét, xử lý hành vi vi phạm, có cơ sở xác định phải xử lý kỷ luật từ cảnh cáo trở lên (với đại biểu là cán bộ, công chức, viên chức) hoặc xử lý bằng pháp luật hình sự mà cơ quan thanh tra, kiểm tra, kiểm toán, điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án đã có văn bản đề nghị tạm đình chỉ việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của đại biểu Quốc hội đối với người đó.

Theo Ủy ban Thường vụ Quốc hội, việc bổ sung trường hợp tạm đình chỉ nhiệm vụ, quyền hạn của đại biểu Quốc hội là nhằm cụ thể hóa Quy định số 148/2024 của Bộ Chính trị về thẩm quyền của người đứng đầu trong việc tạm đình chỉ công tác đối với cán bộ cấp dưới trong trường hợp cần thiết hoặc khi có dấu hiệu vi phạm nghiêm trọng quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước. Quy định này cũng phù hợp với Quy định số 41/2021 của Bộ Chính trị về việc miễn nhiệm, từ chức đối với cán bộ.

Thẩm tra nội dung này, Ủy ban Pháp luật đề nghị tiếp tục rà soát, thể chế hóa đầy đủ các quy định của Đảng về việc miễn nhiệm, từ chức đối với cán bộ và thẩm quyền của người đứng đầu trong việc tạm đình chỉ công tác đối với cán bộ cấp dưới trong trường hợp cần thiết hoặc khi có dấu hiệu vi phạm nghiêm trọng quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước.

Các thành viên cơ quan thẩm tra cũng đề nghị quy định cụ thể các trường hợp tạm đình chỉ việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của đại biểu Quốc hội và việc xử lý hệ quả của việc tạm đình chỉ, tránh áp dụng tùy nghi, ảnh hưởng đến uy tín, quyền lợi của đại biểu Quốc hội và cán bộ công tác tại các cơ quan của Quốc hội.

Đại biểu Quốc hội được trở lại thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn đại biểu và khôi phục các lợi ích hợp pháp khi cơ quan có thẩm quyền có quyết định, kết luận về việc không có vi phạm, không xử lý kỷ luật, quyết định đình chỉ điều tra, đình chỉ vụ án đối với đại biểu đó hoặc từ ngày bản án, quyết định của Tòa án có hiệu lực pháp luật tuyên đại biểu đó không có tội hoặc được miễn trách nhiệm hình sự.

Trường hợp đại biểu Quốc hội bị xử lý kỷ luật thì tùy theo tính chất, mức độ mà có thể xin thôi làm nhiệm vụ đại biểu hoặc Ủy ban thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định việc cho trở lại thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn đại biểu hay đề nghị Quốc hội bãi nhiệm đại biểu Quốc hội.

Đại biểu Quốc hội bị kết tội bằng bản án, quyết định của tòa án thì đương nhiên mất quyền đại biểu Quốc hội kể từ ngày bản án, quyết định của tòa án có hiệu lực pháp luật.