Các nghị định thi hành Luật Đất đai 2024 phải rõ phạm vi, nhất quán

Ngày 8/5, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đã chủ trì Hội nghị trực tiếp, kết hợp trực tuyến toàn quốc lấy ý kiến dự thảo nghị định quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất; dự thảo nghị định quy định về giá đất.

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nêu rõ, Luật Đất đai có nhiều chủ trương, chính sách mới, đột phá. Mong muốn chung của các địa phương, cộng đồng doanh nghiệp, Nhân dân là sớm đưa luật vào cuộc sống.

Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương khẩn trương xây dựng các nghị định, thông tư, văn bản quy phạm pháp luật hướng dẫn thực hiện Luật, "bám sát, cụ thể hóa, thể chế hóa đầy đủ những nội dung mà Luật Đất đai giao cho Chính phủ hướng dẫn".

Theo Phó Thủ tướng, quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi nhà nước thu hồi đất là chính sách quan trọng, nhạy cảm, đột phá nhằm bảo đảm công bằng, an sinh xã hội. Người dân được tham gia, hưởng lợi trong quá trình phát triển, hài hòa lợi ích của các bên khi thực hiện dự án.

Quy định về định giá đất cần bảo đảm nguyên tắc khách quan, minh bạch, điều hòa nguồn thu từ đất cho Nhà nước, người dân, doanh nghiệp, không để giá đất biến động nóng, cân đối chi phí đầu vào cho các dự án đầu tư phát triển kinh tế, xã hội.

Kết luận cuộc họp, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đánh giá cao nỗ lực, cố gắng của các bộ, ngành, địa phương trong xây dựng các văn bản quy định chi tiết thi hành Luật Đất đai vào ngày 1/7/2024 (sớm hơn 5 tháng so với quy định trong luật là ngày 1/1/2025), với tinh thần chất lượng, hiệu quả là trên hết.

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chủ trì Hội nghị trực tiếp, kết hợp trực tuyến toàn quốc lấy ý kiến dự thảo nghị định quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất; dự thảo nghị định quy định về giá đất.

Cùng với việc tiếp thu đầy đủ các ý kiến tại cuộc họp, Phó Thủ tướng đề nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường tiếp tục làm việc với các chuyên gia, hiệp hội bất động sản, địa phương, nhằm làm rõ cơ sở lý luận, thực tiễn, tính khả thi trong áp dụng chính sách, phương pháp mới về định giá đất, bảo đảm rõ ràng, đơn giản, mạch lạc để bảo vệ người làm công tác định giá.

Trong công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, Phó Thủ tướng nhấn mạnh yêu cầu phải có chính sách nhất quán, công bằng, có sự điều tiết của nhà nước, không bỏ sót đối tượng; kịp thời thể chế hóa những quy định, kinh nghiệm thực tiễn đã được chứng minh là đúng đắn, hiệu quả; đơn cử như công tác thu hồi đất, tái định cư khi triển khai các dự án giao thông trọng điểm thời gian qua.

"Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Tài chính, các địa phương cần đề xuất phương án, trình tự thủ tục trong thu hồi đất công, đất xen kẹt, bảo vệ được tài sản của Nhà nước và hài hòa lợi ích của doanh nghiệp", Phó Thủ tướng nói.

Phó Thủ tướng giao Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Tài chính rà soát, làm rõ phạm vi điều chỉnh của các nghị định hướng dẫn thi hành Luật Đất đai năm 2024, tuân thủ đúng theo cấp thẩm quyền đã được giao, không bỏ sót hay chồng chéo, trùng lặp.

Trước đó, chia sẻ tại buổi họp báo Chính phủ chiều 4/5, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Minh Ngân cho biết, sau khi Luật Đất đai được Quốc hội thông qua ngày 18/1/2024, để sớm phát huy nguồn lực phục vụ phát triển kinh tế xã hội, đảm bảo quốc phòng an ninh, bảo vệ môi trường, phát triển bền vững, đưa các chính sách đất đai sớm đi vào cuộc sống, Thủ tướng đã chỉ đạo các bộ, ngành có liên quan khẩn trương, gấp rút chuẩn bị các điều kiện cần thiết để trình Quốc hội cho phép Luật Đất đai có hiệu lực sớm vào ngày 1/7/2024.

Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, các bộ, ngành liên quan đã khẩn trương huy động các nguồn lực trong một thời gian ngắn, với tiến độ rất gấp và đòi hỏi chất lượng rất cao, khối lượng công việc nhiều để triển khai xây dựng văn bản quy định, hướng dẫn thi hành Luật Đất đai. Các văn bản này bao gồm nghị định, thông tư, quyết định và các văn bản quy phạm thuộc thẩm quyền của chính quyền địa phương.

Đối với Bộ Tài nguyên và Môi trường, đến thời điểm hiện nay được giao dự thảo 6 nghị định và 4 thông tư, cơ quan này cũng đã hoàn thành các dự thảo. Hiện nay, Bộ Tư pháp đã tiến hành thẩm định và dự kiến trước ngày 10/5/2024, Bộ Tài nguyên và Môi trường sẽ trình Chính phủ các nghị định hướng dẫn thi hành.

Trong khi đó, Bộ Tài chính, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội, Bộ Nội vụ và các địa phương cũng đang gấp rút hoàn thiện các nội dung công việc thuộc trách nhiệm, thẩm quyền của mình, để trình Chính phủ hoặc ban hành theo thẩm quyền, đảm bảo đủ các điều kiện trình Quốc hội cho phép Luật Đất đai có hiệu lực vào ngày 1/7/2024.

Bên cạnh đó, Bộ Tài nguyên và Môi trường cũng được giao tham mưu với Chính phủ dự thảo nghị quyết của Quốc hội về việc Luật Đất đai có hiệu lực từ ngày 1/7/2024. Hiện, cơ quan này đã hoàn thành các thủ tục, báo cáo Chính phủ và gửi Bộ Tư pháp thẩm định.

"Chúng tôi dự kiến sẽ trình Chính phủ trong thời gian sớm nhất để đảm bảo đồng bộ cả nghị quyết, dự thảo nghị quyết của Quốc hội và các văn bản hướng dẫn thi hành, đảm bảo các điều kiện về việc xây dựng văn bản", ông Ngân nói.

Về kỳ vọng, theo ông Ngân, Luật Đất đai năm 2024 là thể chế hóa các chủ trương của Đảng, mà trọng tâm là Nghị quyết 18/2022 của Trung ương về các chính sách đất đai.

Ngoài các nội dung về chuyên môn như quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất, giá đất, tài chính về đất, đăng ký đất đai, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất, rồi xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai…, Luật Đất đai 2024 đã được xây dựng trên nguyên tắc đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, cải cách thủ tục hành chính, giảm bớt các khâu trung gian, giảm bớt các chi phí tuân thủ và nâng cao trách nhiệm, tính chủ động cho chính quyền địa phương.

Trên cơ sở đó, Luật Đất đai 2024 được kỳ vọng sẽ tháo gỡ một số vướng mắc, khó khăn được chỉ ra trong việc tổng kết Luật Đất đai năm 2013. Đồng thời rút ngắn được thời gian và chi phí trong việc giải phóng nguồn lực đất đai cho phát triển kinh tế xã hội, đảm bảo quốc phòng an ninh, bảo vệ môi trường và phát triển bền vững của đất nước.