Bộ Y tế kiến nghị chỉ xử phạt hành chính bác sĩ Hoàng Công Lương

Lỗi của Bác sĩ Lương là lỗi hành chính?

Theo dự kiến, ngày 13/5, TAND tỉnh Hòa Bình sẽ mở phiên xét xử phúc thẩm đối với Hoàng Công Lương cùng bốn bị cáo trong vụ án liên quan đến sự cố chạy thận khiến 9 người tử vong tại BV đa khoa tỉnh Hòa Bình.

Liên quan tới vụ án trên, ngày 10/5, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Viết Tiến đã ký công văn gửi TAND tỉnh Hòa Bình, Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Hòa Bình đề nghị xét xử phúc thẩm khách quan, công tâm, khoa học trong vụ án chạy thận nhân tạo khiến 8 bệnh nhân tử vong tại Bệnh viện đa khoa tỉnh Hòa Bình.

Công văn nhắc lại quá trình diễn ra sự việc, mức án toà sơ thẩm đã tuyên với từng bị cáo, trong đó có bị cáo Hoàng Công Lương, nguyên bác sĩ BV đa khoa tỉnh Hòa Bình, và cho rằng ngay sau khi toà tuyên án, dư luận xã hội trong và ngoài ngành Y tế đã thực sự bất ngờ, bàng hoàng, bất bình, dẫn đến hoang mang, lo lắng cho một số bị cáo trước bản án này. Đa số các ý kiến phản đối đều cho rằng, việc khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử đối với một số bị cáo trong vụ án này có phần khiên cưỡng, quy chụp, chưa đúng tội danh, oan sai...

Không chỉ Hoàng Công Lương, Bộ Y tế cũng nhận định việc kết tội nhiều bị cáo khác còn khiên cưỡng, yếu chứng lý. Ảnh: TP

Theo Bộ Y tế, ngày 13/5 tới, TAND tỉnh Hoà Bình sẽ xét xử phúc thẩm vụ án trên. Để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp không chỉ cho các bác sĩ, nhân viên y tế BV đa khoa tỉnh Hoà Bình trong vụ án này, cũng như cho cả ngành Y tế trong hiện tại và tương lai, trước khi phiên tòa phúc thẩm được xét xử, Bộ có văn bản kiến nghị về vụ việc trên, trong đó khẳng định "việc định tội danh và tuyên phạt trong phiên xét xử sơ thẩm đối với một số bị cáo còn thiếu khách quan và chưa bảo đảm khoa học pháp lý”.

Công văn nêu rõ, để xác định chính xác tội danh vô ý làm chết người và thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng, cần phải xem xét, đánh giá dưới góc độ khoa học pháp lý về chủ thể, khách thể, chủ quan, khách quan và các chứng cứ luận tội.

Đối với bị cáo Hoàng Công Lương, trong quá trình điều tra, Cơ quan Cảnh sát điều tra tỉnh Hòa Bình đã 3 lần thay đổi tội danh đối với bị cáo, từ tội vi phạm quy định về khám bệnh, chữa bệnh, sản xuất, pha chế thuốc, cấp phát thuốc, bán thuốc hoặc dịch vụ y tế khác, đến tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng, và trong phiên sơ thẩm đã tuyên tội danh vô ý làm chết người, cho thấy cơ quan này khá lúng túng trong việc xác định tội danh do không đủ cơ sở để buộc tội. Ngay cả việc TAND thành phố Hoà Bình tuyên xử phạt bị cáo Hoàng Công Lương về tội vô ý làm chết người cũng chưa phù hợp.

Theo "mổ xẻ" của Bộ Y tế, vì vô ý làm chết người là hành vi của một người không thấy trước được hành vi của mình tác động vào cơ thể nạn nhân có khả năng gây ra chết người, mặc dù phải thấy trước và có thể thấy trước, hoặc tuy thấy trước hành vi tác động vào cơ thể nạn nhân của mình có thể gây ra chết người nhưng tin rằng hậu quả đó không xảy ra (vô ý ở đây là vô ý vì quá tự tin, hoặc vô ý vì cẩu thả).

Cũng theo Bộ này, bản án cho rằng bị cáo Lương "ký đề xuất sửa chữa nhưng chưa nhận lại bàn giao hoặc chưa hỏi người có trách nhiệm sửa chữa hay có thẩm quyền để biết nước chạy thận đã an toàn, mà đã ra y lênh chạy thận cho bệnh nhân dẫn đến hậu quả. Xác định lỗi vô ý do cẩu thả" là chưa phù hợp với hành vi khách quan của của tội danh này, vì lỗi này là lỗi hành chính, không tác động trực tiếp lên cái chết của nạn nhân. "Từ các phân tích trên cho thấy, việc xác định bị cáo Lương phạm tội vô ý làm chết người là không đủ yếu tố cấu thành tội phạm về chủ thể, khách quan", công văn của Bộ Y tế nêu rõ.

Bộ Y tế còn cho rằng tòa buộc tội bị cáo Trương Quý Dương (cựu giám đốc) và Hoàng Đình Khiếu (cựu phó giám đốc) thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng là “khiên cưỡng, yếu chứng lý”.

Theo Bộ Y tế, trách nhiệm của người đứng đầu BV có thể được đặt ra, nhưng tính chất mức độ đến đâu thì phải chứng minh được mối quan hệ từ hành vi của hai bị cáo dẫn đến hậu quả vụ án. Tuy nhiên, để xảy ra sự cố chết người, trách nhiệm chính thuộc về các bị cáo Bùi Mạnh Quốc và Trần Văn Sơn với lỗi vô ý.

Tương tự, bộ này cũng nhận định việc cáo buộc Đỗ Anh Tuấn (giám đốc công ty CP dược phẩm Thiên Sơn) phạm tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng là không đủ yếu tố cấu thành tội phạm về chủ thể cũng như hành vi vi phạm.

Bất cứ bác sĩ nào cũng có thể hầu tòa

Bộ Y tế nêu quan điểm nếu những căn cứ đã nêu không được làm rõ trong phiên phúc thẩm tới sẽ gây tâm lý bất an cho toàn thể thầy thuốc, nhân viên y tế trong cả nước, những người đang hàng ngày trực tiếp cứu chữa, điều trị, chăm sóc bệnh nhân vì lý do an toàn nghề nghiệp của họ.

Theo đó, khi sự cố y khoa xảy ra dẫn đến tử vong của bệnh nhân, bất kỳ thầy thuốc, nhân viên y tế trực tiếp tham gia công tác khám chữa bệnh hoặc phụ trách công tác quản lý, điều hành phụ trách chuyên môn… đều có khả năng sẽ phải gánh chịu trách nhiệm pháp lý hình sự.

Nếu phiên toà phúc thẩm vẫn tuyên bị cáo Lương tội vô ý làm chết người sẽ tạo ra một tiền lệ vô cùng nguy hiểm trong ngành y tế vì ai cũng có thể bị điều tra, truy tố xét xử với tội danh này mà bỏ qua việc truy tố các tội danh đặc trưng cho ngành y tế là tội vi phạm quy định về khám bệnh, chữa bệnh, sản xuất, pha chế thuốc, cấp phát thuốc, bán thuốc hoặc dịch vụ y tế khác hoặc tội vô ý làm chết người do vi phạm quy tắc nghề nghiệp hoặc quy tắc hành chính.

“Từ đây, các thầy thuốc, nhân viên y tế để thủ thân, an toàn cho mình sẽ bám vào thủ tục hành chính, bám vào quy trình nhiều hơn, mất rất nhiều thời gian cho các công việc ngoài chuyên môn thay vì cho sự xả thân có tính mạo hiểm của nghề nghiệp để tận tâm chữa bệnh, cứu người. Hậu quả cuối cùng, người chịu thiệt thòi nhất lại là người bệnh vì họ sẽ chết, chết rất đúng thủ tục, đúng quy trình và các cơ quan bảo vệ pháp luật sẽ không bắt bẻ họ vào đâu được” – Bộ Y tế nhấn mạnh.

Cơ quan này đề nghị cần phải điều tra thận trọng, kỹ lưỡng, toàn diện để xác định chính xác nguyên nhân tử vong của các nạn nhân, từ đó làm cơ sở khoa học vững chắc cho công tác truy tố, xét xử.

Các bị cáo đều phải có trách nhiệm nhưng trách nhiệm đó là lỗi hay tội phạm và mức độ chịu trách nhiệm cũng khác nhau, do đó phải được điều tra, truy tố, xét xử để bảo đảm đúng người, đúng tội, đúng pháp luật, không bỏ lọt tội phạm cũng như không làm oan người vô tội.