Bộ trưởng phải chịu trách nhiệm đến cùng trong xây dựng luật

Thảo luận về dự án Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật (sửa đổi), các đại biểu Quốc hội tổ 13 đánh giá, dự thảo luật đã bám sát quan điểm chỉ đạo về đổi mới, hoàn thiện quy trình xây dựng pháp luật, đổi mới tư duy xây dựng pháp luật theo hướng luật chỉ quy định vấn thuộc thẩm quyền Quốc hội, bỏ tư duy không quản được thì cấm; chuyển thẩm quyền quyết định chương trình lập pháp hằng năm từ Quốc hội sang Ủy ban Thường vụ Quốc hội; quy định về việc chịu trách nhiệm đến cùng đối với dự án luật của cơ quan trình; tách quy trình chính sách ra khỏi quy trình lập dự kiến chương trình lập pháp…

Cho ý kiến tại tổ, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho biết, theo tờ trình của Chính phủ, dự thảo Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật (sửa đổi) được bố cục gồm 8 chương, 72 điều (giảm 9 chương, 101 điều so với Luật năm 2015).

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn.

Số điều giảm đi, rút khỏi luật là những quy định về nghị định, thông tư, thực hiện theo đúng quan điểm mới về xây dựng pháp luật là vấn đề thuộc thẩm quyền của Quốc hội thì Quốc hội quy định, còn Chính phủ sẽ ban hành các nghị định, thông tư để chủ động điều hành.

Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, hướng tới là phải tăng cường vai trò của cơ quan trình; cơ quan trình phải chịu trách nhiệm đến cùng.

"Trước đây, cơ quan trình làm 50-60% rồi đưa sang Ủy ban Thường vụ Quốc hội; Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội phải vào cuộc rất vất vả. Có luật, Chủ tịch, Phó Chủ tịch Quốc hội phải ngồi 7-8 cuộc.

Tôi đã nhắc nhở trong các cuộc họp Ủy ban Thường vụ Quốc hội rằng Bộ trưởng, trưởng ngành phải chịu trách nhiệm đến cùng trong xây dựng luật; không thể giao cho Thứ trưởng, Vụ trưởng", Chủ tịch Quốc hội nêu rõ.

Chủ tịch Quốc hội nhất trí bổ sung nghị quyết của Chính phủ là văn bản quy phạm pháp luật để thực hiện đúng theo sự chỉ đạo của cấp có thẩm quyền; đồng thời đề nghị rà soát kỹ lưỡng quy định nội dung ban hành nghị quyết của Chính phủ tại khoản 2 Điều 4, tránh trùng lặp nội dung khi ban hành nghị định.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cũng đồng tình định hướng đổi mới quy trình lập pháp theo hướng các dự án luật, nghị quyết về nguyên tắc sẽ xem xét thông qua trong 1 kỳ họp nhưng chỉ quy định chung theo hướng là tại kỳ họp sẽ thảo luận các ý kiến các nhau.

Chủ tịch Quốc hội lưu ý phải bảo đảm tính thống nhất của hệ thống pháp luật, nhất là các dự án luật, nghị quyết được Quốc hội thông qua tại kỳ họp bất thường.

"Nếu Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật được Quốc hội thông qua sẽ tạo điều kiện cho việc xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật của Quốc hội trong thời gian tới, trước mắt là năm 2025 còn hai kỳ họp thường lệ thứ 9, thứ 10", ông Mẫn nói thêm.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn chỉ rõ việc hoàn thiện thể chế, tháo gỡ khó khăn, điểm nghẽn cho kinh tế - xã hội phát triển là rất quan trọng khi tới đây, năm 2025 tăng trưởng trên 8%, tạo tiền đề giai đoạn sau 2026 - 2030 tăng trưởng hai con số.

Ông Mẫn cho rằng không nên nhìn đâu xa mà Singapore, thu nhập bình quân là 90.000 USD, còn chúng ta mới 4.740 USD.

"Điều này đòi hỏi phải tháo gỡ khó khăn, ách tắc kinh tế - xã hội để đất nước phát triển. Ngay kỳ họp bất thường lần này đưa vào dự án, công trình để quyết định như phát triển hệ thống đường sắt đô thị TP Hà Nội, TP HCM.

Dự án đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, dự án điện hạt nhân Ninh Thuận hay ngay cả chính sách để phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số theo nghị quyết 57 của Bộ Chính trị.

Chủ tịch Quốc hội cho hay, Tổng Bí thư Tô Lâm chỉ đạo ngay kỳ họp bất thường phải có nghị quyết tháo gỡ khó khăn cho khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số vì nếu đợi tới kỳ họp thứ 9 vào tháng 5/2025 thì lâu quá.