Bài thơ của cụ bà 89 tuổi về "Quốc chúa đô mộc Dã đại vương"

Hiện đang là hội viên Hội người cao tuổi thôn Ngoài, cụ Thơm tuy đã 89 tuổi nhưng vẫn vô cùng minh mẫn và nhanh nhẹn. Đặc biệt, cụ còn có thể “tức cảnh sinh thơ” và đọc lại những bài thơ của mình mà chẳng cần phải cầm giấy.

May mắn gặp cụ trong một ngày đầu năm, chúng tôi được cụ đọc cho nghe rất nhiều bài thơ hay do chính cụ sáng tác, trong đó có bài “Cây Dã Hương”. Bài thơ được làm ở thể lục bát với ý nghĩa giới thiệu về mảnh đất Tiên Lục và cây Dã Hương nghìn năm tuổi nơi đây.

“Ai qua Tiên Lục quê tôi

Mà thăm cây dã ngàn đời vẫn xanh

Xuân sang cây vẫn vươn cành

Thu về cây vẫn biếc xanh cạnh đình

Bao năm trọn nghĩa, vẹn tình

Chiến tranh, bom đạn thân hình còn nguyên

Bao đời cây vẫn lưu truyền

Oai phong đứng giữa đất Tiên quê mình

Rộng lòng mạnh liệt, oai minh

Dã Hương thơm ngát cạnh đình giữa thôn

Ai chê cây chẳng giận hờn

Ai thăm cây cũng mang ơn đấy mà

Vui mừng đón khách gần xa

Tâm hồn thỏa mái tỏa ra hương trầm

Biết bao du khách về thăm

Ra về lưu luyến hương trầm đất Tiên

Tuy rằng mộc mạc mà duyên

Cháu con trải khắp hai miền Bắc, Nam

Lưu truyền trên đất Bắc Giang

Dã Hương đáng giá ngọc, vàng, kim cương

Tin đồn đi khắp bốn phương

Lạng Giang, Tiên Lục Dã Hương nơi này”.

Được biết, cách trung tâm Thành phố Bắc Giang 21km về hướng Bắc, cây Dã Hương thuộc xã Tiên Lục- huyện Lạng Giang- tỉnh Bắc Giang thuộc cụm di tích quốc gia gồm (cây Dã Hương, đình Viễn Sơn, chùa Phúc Quang, đình Thuận Hòa, đền Thánh Cả) được Bộ Văn Hóa - Thông Tin (nay là Bộ Văn Hóa - Thể Thao và Du Lịch) xếp hạng là di tích cấp quốc gia vào ngày 21/1/1989.

Cây Dã Hương là cây lớn thứ hai trên thế giới (sau một cây lớn ở Ấn Độ, nhưng hiện nay đã không còn), thân cây rất to khoảng 8 người dang tay mới ôm hết. Thân cây chỗ to nhất 12,5m chỗ nhỏ nhất 8,3m; chiều cao của cây là 36m, lớp vỏ cây dày trung bình 15cm.

Trên thân cây có những cành cây đã khô, trải qua sự khắc nghiệt của thời gian nhưng vẫn vững vàng. Cây thuộc dòng họ long não, là loại cây quý, có thể sống hàng nghìn năm.

Ngay từ thời Vua Lê Cảnh Hưng (1740 - 1786) cây Dã Hương đã xuất hiện như một hiện tượng thiên nhiên kỳ lạ. Trong một lần đi vi hành đến xã Tiên Lục thấy một cây rất to, tán rộng phủ cả một góc trời có hương thơm rất nhẹ nhàng dễ chịu, nhà Vua không khỏi ngỡ ngàng bèn hỏi các cận thần đây là cây gì và đã được trả lời đó chính là cây Dã Hương. Nhà Vua đã sắc phong là “Quốc chúa đô mộc Dã Đại vương” (cây Dã Hương lớn nhất nước). Tuy nhiên do chiến tranh loạn lạc nên sắc phong nay không còn nữa.

Năm 2001, Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển đa dạng sinh học đã có đề tài khoa học nghiên cứu về cây Dã Hương. Qua các nhận xét, đánh giá thì cây Dã Hương ở xã Tiên Lục, tỉnh Bắc Giang đã tồn tại khoảng 1000 năm, khẳng định đó là cây Dã Hương cổ thụ, quý hiếm trên thế giới. Đã được ghi tên, in ảnh trong cuốn từ điển bách khoa Larouse của nước Pháp giới thiệu ảnh tại Hội chợ Marseille năm 1932. Cây dã đã được Trường Viễn Đông Bắc Cổ (nay là Bảo tàng Lịch sử Việt Nam) xếp vào loại cây cổ thụ quý hiếm của Việt Nam cần đưa vào giữ gìn và bảo vệ.