Việt Nam sẽ sớm nâng hạng thị trường chứng khoán

Trong thời gian qua, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đã triển khai một loạt giải pháp đồng bộ nhằm hướng tới mục tiêu nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam từ cận biên lên mới nổi.

Trong đó, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đã kiến nghị sửa đổi, bổ sung các văn bản pháp lý, đồng thời phối hợp tích cực với các bộ, ngành liên quan quyết liệt triển khai các giải pháp nhằm từng bước đáp ứng các tiêu chí của các tổ chức đánh giá xếp hạng thị trường.

Bộ Tài chính, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đã tổ chức nhiều buổi làm việc, trao đổi, đối thoại với các tổ chức tài chính và xếp hạng quốc tế như Ngân hàng Thế giới, MSCI, FTSE Russell, Hiệp hội Lưu ký toàn cầu (AGC), Hiệp hội các Thị trường Tài chính và Ngành chứng khoán Châu Á (ASIFMA); các tổ chức này đều đánh giá cao những nỗ lực cải cách của Việt Nam.

Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cho biết trong thời gian tới cũng sẽ tiếp tục đẩy mạnh triển khai một số công việc nhằm sớm đạt được mục tiêu nâng hạng thị trường.

Ảnh minh họa.

Trong đó Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đề xuất sửa đổi phụ lục công bố thông tin tại Thông tư 68/2024/TT-BTC theo hướng bỏ nội dung công bố thông tin về danh tính đại diện có thẩm quyền.

Do theo quy định tại Thông tư số 68/2024/TT-BTC, trường hợp nhà đầu tư tổ chức nước ngoài không thực hiện mua lại cổ phiếu, công ty chứng khoán sẽ công bố thông tin về giao dịch không thanh toán của nhà đầu tư tổ chức nước ngoài.

Trong khi đó, phía FTSE Russell đề xuất chỉ công bố thông tin về tổ chức không thanh toán giao dịch, không cần công bố thông tin người đại diện của tổ chức.

Một nội dung khác sẽ được Ủy ban Chứng khoán Nhà nước triển khai trong thời gian tới là về việc giữ room ngoại cho nhà đầu tư nước ngoài khi thực hiện giao dịch mua lại cổ phiếu từ công ty chứng khoán.

Theo Thông tư 68/2024/TT-BTC, khi công ty chứng khoán dùng tiền để thanh toán giao dịch NPF mà nhà đầu tư tổ chức nước ngoài thiếu tiền thì chứng khoán được hạch toán vào tài khoản tự doanh của công ty chứng khoán; phần room ngoại trống ra sẽ có thể bị mua hết, dẫn tới việc nhà đầu tư tổ chức nước ngoài không thực hiện được giao dịch mua lại.

Do đó, nhà đầu tư tổ chức nước ngoài đề xuất được giữ room ngoại để nhà đầu tư tổ chức nước ngoài thực hiện được giao dịch mua lại. Để khắc phục, hệ thống KRX sẽ cho phép giữ room đến thời điểm tới T+3.

Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cũng cho biết sẽ triển khai hệ thống KRX sau khi các thành viên kiểm thử, dự kiến thời gian vận hành tháng 5 hoặc tháng 6/2025.

Trong tháng 4/2025 sẽ công bố lộ trình triển khai hệ thống KRX, công bố chi tiết về các tính năng cải tiến của hệ thống KRX trước khi đưa vào vận hành.

Ủy ban cũng đang thúc đẩy triển khai hệ thống giao tiếp điện tử giữa các Công ty chứng khoán và Ngân hàng lưu ký (STP). Xây dựng hệ thống trao đổi thông tin giữa ngân hàng lưu ký và công ty chứng khoán phục vụ hoạt động giao dịch chứng khoán của nhà đầu tư mở tài khoản lưu ký tại các ngân hàng lưu ký (hệ thống STP).

Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam (VSDC) đã hoàn thành việc bổ sung chức năng mới trên trên hệ thống Cổng giao tiếp điện tử hiện tại cho các công ty chứng khoán và ngân hàng lưu ký sử dụng để thực hiện trao đổi thông tin phục vụ hoạt động giao dịch chứng khoán của nhà đầu tư mở tài khoản lưu ký tại các ngân hàng lưu ký.

Hiện tại, hệ thống cơ bản đã hoàn thành, VSDC đã tiến hành thử nghiệm với các thành viên thị trường và sẽ đưa vào vận hành trong tháng 3/2025.

Ngoài ra, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cũng đang nghiên cứu triển khai tài khoản giao dịch tổng (Omnibus Trading Account - OTA). Đây là loại tài khoản cho phép công ty quản lý quỹ thực hiện giao dịch mua/bán chứng khoán đồng thời cho nhiều quỹ đầu tư, giúp giảm bớt sự phức tạp trong việc đặt lệnh và đảm bảo khớp lệnh ở mức giá tối ưu. Để áp dụng cơ chế này, Uỷ ban dự kiến sẽ sửa đổi Thông tư 120/2020/TT-BTC trước tháng 8/2025.

Bên cạnh đó, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước sẽ nghiên cứu triển khai cơ chế CCP (Central Counterparty Clearing) trong năm 2026, nhằm giúp giảm thiểu rủi ro trong thanh toán và đảm bảo tính ổn định của thị trường. Để triển khai, sẽ thành lập một công ty con thuộc VSDC, đồng thời hoàn thiện quy trình thanh toán và cho phép ngân hàng thương mại tham gia với vai trò thành viên bù trừ.

Ủy ban Chứng khoán Nhà nước còn cho biết trong tháng 3/2025 sẽ thành lập nhóm đối thoại chính sách để trao đổi với cơ quan quản lý những khó khăn vướng mắc của nhà đầu tư nước ngoài. Nhóm này có nhiệm vụ cập nhật thường xuyên các vấn đề cần khắc phục để giúp nhà đầu tư nước ngoài có trải nghiệm thị trường tốt nhất trong phạm vi quy định pháp luật, từ đó, hỗ trợ cho việc nâng hạng.

Bên cạnh đó, thủ tục mở tài khoản vốn đầu tư gián tiếp nước ngoài cũng đang được đơn giản hóa nhằm rút ngắn thời gian xử lý. Ngân hàng Nhà nước hiện đang xây dựng Thông tư thay thế Thông tư 05/2014/TT-NHNN hướng dẫn việc mở và sử dụng tài khoản vôn đầu tư gián tiếp để thực hiện hoạt động đầu tư gián tiếp nước ngoài tại Việt Nam.