Lễ hội làng Bát Tràng trở thành Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Dự lễ công bố có Phó Cục trưởng Cục Di sản Văn hóa, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nông Quốc Thành; Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Thành uỷ Hà Nội Nguyễn Doãn Toản; Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân Hà Nội Vũ Thu Hà cùng đại diện lãnh đạo sở, ngành thành phố Hà Nội.

Phát biểu tại lễ công bố, ông Trương Văn Học - Phó chủ tịch UBND huyện Gia Lâm - cho biết, nằm bên bờ tả ngạn sông Hồng, làng gốm Bát Tràng, xã Bát Tràng thuộc huyện Gia Lâm có lịch sử hình thành và phát triển gắn với Thăng Long - Hà Nội. Sau khi dời thiên đô từ Hoa Lư ra Đại La và đổi tên thành Thăng Long được phép vua, thợ thủ công có nghề làm gốm, từ bảy làng Bồ, ba làng Bát dời Yên Mô (tỉnh Ninh Binh ngày nay), đến vùng đất này mở lò, lập làng, sản xuất gạch gốm phục vụ nhà nước, với tên gọi Bạch Thổ Phường, nay là Bát Tràng.

Gốm Bát Tràng phát triển liên tục, chưa bao giờ thiếu vắng trong cung vua, phủ chúa và đời sống dân sinh. Gạch Bát Tràng cũng là thương hiệu nổi tiếng trước gốm, trường tồn trong các công trình kiến trúc tâm linh và thành quách trên cả nước, đã thành ca dao đi cùng năm tháng của người Việt: “Chiếu Nga Sơn, gạch Bát Tràng”.

Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Vũ Thu Hà trao chứng nhận Di sản văn hóa phi vật thể Lễ hội làng Bát Tràng cho lãnh đạo huyện Gia Lâm

Gốm Bát Tràng nổi tiếng trong nước và quốc tế với nhiều kiểu dáng, chủng loại, kích thước, phân loại theo chức năng: Đồ gia dụng, đồ thờ cúng, gốm mĩ thuật trang trí và gốm xây dựng… Kinh tế phát triển, với ý thức cộng đồng, 23 dòng họ cùng nghề, cùng quê xưa Bạch, Bát đã chung tay xây dựng một cộng đồng làng đoàn kết: Làng gốm Bát Tràng. Mỗi dòng họ có nhà thờ riêng, duy trì ngày giỗ tổ hằng năm.

Từ các dòng họ, các cơ sở tâm linh của làng như chùa Kim Trúc, đền Mẫu Bản Hương, đình làng - ngôi nhà chung thờ Thành hoàng; Văn Chỉ phụng thờ Khổng Tử, Chu Văn An được xây dựng kiên cố, to đẹp.

Hiện Bát Tràng có 2 nghệ nhân Nhân dân; 6 nghệ nhân ưu tú, 34 nghệ nhân Hà Nội, 80 nghệ nhân làng nghề. 23 dòng họ trong làng cùng chung tay xây dựng và phát triển nghề gốm Bát Tràng.

Hội làng Bát Tràng là sự kiện thường niên với những hoạt động thú vị như trò chơi dân gian, giao lưu văn hóa. Lễ hội cũng là dịp để nhân dân bày tỏ lòng thành kính với tổ nghề, gìn giữ, bảo tồn di sản gắn với việc quảng bá, giới thiệu điểm du lịch làng nghề Bát Tràng, góp phần xây dựng quê hương ngày càng văn minh, giàu đẹp và hiện đại.

Ngày 10/12/2024, lễ hội truyền thống làng Bát Tràng được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Đây là sự ghi nhận cho hệ thống giá trị văn hóa đặc sắc của làng nghề gốm Bát Tràng, nơi lưu giữ những tinh hoa của dân tộc, đồng thời là dịp để cộng đồng tưởng nhớ và tri ân công đức tổ nghề và các bậc tiền nhân.

Màn trống khai hội làng Bát Tràng

Cũng tại buổi lễ, làng gốm Bát Tràng được trao tặng bằng di sản các làng nghề sáng tạo thế giới - một trong 67 làng nghề được UNESCO công nhận.